مجله سیب سبز: آيا شما هم وقتي صبح از خواب بيدار مي‌شويد، خسته‌تر از زماني به‌نظر مي‌رسيد كه به رختخواب رفته‌ايد؟ آيا وقتي كه كاملا حس مي‌كنيد سرحال هستيد به شما مي‌گويند: «چرا به مسافرت نمي‌روي تا خستگي‌ات برطرف شود؟» اگر چنين است قطعا چشم‌هاي پف كرده، ورم زيرچشم، حلقه‌هاي تيره دورچشم يا سايه تيره زيرچشم داريد. تمام اين موارد ...
این پف‌ها از کجا آمده‌اند؟
مجله سیب سبز: آيا شما هم وقتي صبح از خواب بيدار مي‌شويد، خسته‌تر از زماني به‌نظر مي‌رسيد كه به رختخواب رفته‌ايد؟ آيا وقتي كه كاملا حس مي‌كنيد سرحال هستيد به شما مي‌گويند: «چرا به مسافرت نمي‌روي تا خستگي‌ات برطرف شود؟» اگر چنين است قطعا چشم‌هاي پف كرده، ورم زيرچشم، حلقه‌هاي تيره دورچشم يا سايه تيره زيرچشم داريد. تمام اين موارد باعث ميشود معمولا خسته‌تر و مسن‌تر از آنچه واقعا هستيد، به نظر بياييد.
زنان و مردان بسياري وجود دارند كه در 20 تا 30 سالگي چنين مشكلي دارند كه البته با افزايش سن وضع آن‌ها بدتر ميشود.
اگر شما هم از چشمان پف کرده خود خسته شده‌اید و دل‌تان نمی خواهد تا دوستان‌تان از شما بپرسند، چرا اين‌قدر خسته‌اي؟ این مطلب را بخوانید تا بیشتر درباره پف چشم و راه‌حل‌های درمان آن را بدانید.
پف و كيسه‌هاي زيرچشم چگونه پديد مي‌آيند؟
كيسه‌هاي زيرچشم، ابتدا بسيار كوچك هستند. ممكن است متوجه پف‌هاي كوچك زيرپلك پايين‌تان بشويد كه به سختي ديده مي‌شوند. اگر در اين مرحله اقدام به درمان نكنيد، اين پف‌ها به‌تدريج بزرگ‌تر شده و پس از مدتي به كيسه‌اي كاملا بزرگ و متورم تبديل مي‌شوند. اما اين پف‌ها چرا و چگونه تشكيل مي‌شوند؟ به نظر كارشناسان، يك علت آن، روند طبيعي افزايش سن است. دكتر آنتل در اين مورد مي‌گويد: «در قسمت زيرچشم، به‌طور طبيعي مقداري چربي وجود دارد كه توسط رباط‌ها در جاي خود نگه داشته مي‌شوند. با افزايش سن، اين رباط‌ها ضعيف‌تر شده و توانايي نگه داشتن اين چربي‌ها را ندارند، بنابراين چربي‌ها به سمت بيرون مي‌آيند.
به اين ترتيب كيسه‌هاي پفي زيرچشم تشكيل مي‌شوند. به مرور زمان و با بالارفتن سن، اين پف‌ها بزرگ‌تر مي‌شوند و چون خاصيت ارتجاعي پوست هم كم ميشود، پوست شل شده و برجستگي‌هايي به وجود مي‌آيد كه به آن «كيسه زيرچشم» مي‌گوييم. زمان به وجود آمدن اين كيسه‌ها، به اين بستگي دارد كه والدين شخص تا چه اندازه چنين كيسههايي داشته‌اند و در چه سني اين مشكل در آن‌ها آغاز شده است. دكتر «هارمر» مي‌گويد: «اين پديده، بيشتر ارثي است. ممكن است مسائل ژنتيك، آناتومي و ساختاري باعث شود اين مشكل در بعضي افراد زودتر از ديگران به وجود آيد.»
اما وراثت، تنها علت بروز اين مشكل نيست، شيوه زندگي افراد هم در اين مورد موثر است. مثلا خوردن غذاهاي شور كه باعث احتباس آب در بدن ميشود، كم‌خوابي و ورزش نكردن هم مي‌تواند، كيسه‌هاي زيرچشم را زودتر ايجاد كند. گاهي سينوزيت مزمن يا آلرژي بيني باعث پف كردن چشم ميشود. اگر تورم و بعد خوابيدن اين ورم زيرچشم، به‌طور متناوب صورت گيرد به‌تدريج پوست شل ميشود و درنتيجه اين كيسه‌ها پديد مي‌آيند.
بنابراين چنانچه بيني شما هميشه گرفته است، در بالاي ابرو يا استخوان‌هاي گونه احساس درد مي‌كنيد، خارش چشم و اشك‌ريزش داريد و اشك مي‌آيد و همزمان با اين مشكلات چشم‌هاي‌تان پف مي‌كند، حتما به يك متخصص آلرژي مراجعه كنيد. دكتر «مارمر» مي‌گويد: «دربسياري مواقع، هنگامي‌كه آلرژي يا سينوزيت درمان شود، پف‌هاي چشم كاهش مي‌يابد و حالت‌هاي نامناسب دورچشم هم كاملا برطرف ميشود. كار ديگري كه مي‌تواند به شما كمك كند، اين است كه هنگام خواب، يك بالش اضافه زيرسرتان بگذاريد تا سرتان كمي بالاتر قرار گيرد. اين كار باعث ميشود، صبح‌ها چشمان‌تان كمتر پف‌آلود شود.»
چاي كيسه‌اي روی چشمانم بگذارم؟
گاهي مردم، روش‌هاي مختلفي براي از بين بردن پف چشمان پيشنهاد مي‌كنند. يكي از پرطرفدارترين آن‌ها، قرار دادن چاي كيسه‌اي منجمد، حلقه‌هاي خيار يا پشت قاشق بسيار سرد روي اين پف‌هاست كه البته مي‌تواند تاثير موقتي داشته باشد. دكتر «مارمر» مي‌گويد: «در تمام اين موارد گرما و سرما باعث ميشود تورم به‌طور موقت برطرف شود.»
دكتر «اودري كنين» متخصص پوست در كتابش نوشته است، چاي سبز كيسه‌اي مي‌تواند موثرتر باشد، زيرا چاي سبز، حاوي ماده طبيعي ضدالتهابي به نام (EGCG) است كه مانع تجمع مايعاتي ميشود كه در ايجاد پف و تورم دخيل هستند. «مايكل مارون»، آرايشگر و نويسنده كتاب‌هاي پرفروش زيبايي مي‌گويد: «ممكن است در پس برخي تصورات عمومي، واقعيتي هم نهفته باشد. مثلا استفاده از داروي درمان هموروئيد به صورت ماليدن، مي‌تواند به كم شدن ورم زيرچشم كمك كند. اين دارو باعث سفت و صاف‌شدن موقت پوست ميشود. اما دقت كنيد كه حتما از پماد ضدهموروئيد استفاده كنيد نه روغن آن، زيرا روغن پف‌ها را بزرگ‌تر نشان مي‌دهد.» هنگام استفاده از اين دارو بسيار دقت كنيد و مواظب باشيد داخل چشم‌تان نرود.
متخصصان معتقدند، اگر به دنبال راه حلي هستيد كه اثر طولاني‌تر داشته باشد، مي‌توانيد از داروهاي تزريقي پركننده و از بين برنده چين‌و‌چروك استفاده كنيد. دكتر «آنتل» مي‌گويد: «اين مواد پركننده، درست زير ناحيه پف كرده تزريق ميشود تا آن قسمت كمي برآمده شده و به اين ترتيب پف زيرچشم كمتر مشخص شود. معمولا بعد از اين كار، با تزريق بوتاكس مي‌توان خطوط پوست را برطرف كرد كه نتيجه نهايي آن داشتن چشماني جوان‌تر است.» البته اين كار بيشتر در مورد پف‌ها و كيسههايي كه به تازگي ايجاد شده‌اند، موثر است و حدود 8 يا 9 ماه بعد بايد دوباره تكرار شود كه البته هزينه بسيار بالايي دارد.
اگر مي‌خواهيد 20سال بعد هم راضي باشيد
براي دستيابي به يك نتيجه دائمي كه 20 سال يا بيشتر دوام داشته باشد، هيچ‌چيز بهتر از جراحي و كشيدن پوست چشم نيست. دكتر «آنتل» مي‌گويد: «در اين نوع جراحي پروب‌هاي (ميله‌هاي) الكترونيكي بسيار ظريف را مستقيما وارد پف زيرچشم مي‌كنند تا چربي‌ها را آب كند. در افراد جوان‌تر، فقط كافي است اين چربي‌ها آب شوند و از بين بروند. اما در كساني كه مسن‌تر هستند و پوست صورت‌شان خاصيت ارتجاعي خوبي ندارد، مجبوريم اندكي پوست داخل يا پايين خط مژه را بكشيم و پوست اضافه را برداريم.
نتيجه نهايي اين كار، چشماني جوان با پوستي صاف و كشيده خواهد بود.» او مي‌افزايد: «كشيدن پوست چشم، تقريبا يك عمل جراحي سرپايي محسوب ميشود كه حدود يك ساعت طول مي‌كشد. براي اين عمل، فقط بيهوشي موضعي و مصرف مسكن‌هاي معمولي لازم است و بهبود آن تقريبا 2 هفته طول مي‌كشد.» با اين‌كه هزينه اين عمل جراحي بسيار زياد است اما نتيجه آن طولاني‌مدت است. دكتر آنتل مي‌گويد: «من تقريبا 25 سال پيش اين عمل جراحي را انجام دادم و هنوز هم از نتيجه آن كاملا راضي هستم. بنابراين خود من نمونه بارز اين مسئله هستم كه اثر اين عمل مدت‌هاي طولاني باقي مي‌ماند.» اما نکته مهم انتخاب جراح و پزشک حاذق است که شرط بزرگ اجرای دقیق و مناسب جراحی پوست اطراف چشم است. بنابراین قبل از هر اقدامی با پزشک‌تان مشورت کنید.
جراحی و لیزر چاره کار است؟
افراد زيادي هستند كه از تيرگي دور چشمان‌شان ناراحتند. ممكن است اين تيرگي همراه پف يا كيسه‌هاي زيرچشم هم باشد. تيرگي پلك زيرين چشم درجه‌هاي مختلفي دارد و باعث ميشود حتي افراد جوان و شاداب خسته‌تر و مسن‌تر از آنچه واقعا هستند به نظر برسند. به گفته متخصصين، تشخيص علت اين تيرگي دشوار است و اين، يكي از دلايلي است كه درمان آن را مشكل مي‌كند.
دكتر مارمر مي‌گويد: «آنچه به عنوان حلقه‌هاي تيره دورچشم، مي‌شناسيم خيلي شايع نيستند. اما چيزي كه بيشتر ديده ميشود (و اغلب با حلقه‌هاي تيره اشتباه گرفته ميشود) سايه‌هاي تيره است، ايجاد اين سايه‌ها معمولا بخشي از همان روند افزايش سن است كه در نهايت باعث ايجاد پف چشم‌ها ميشود. بنا به گفته او ماهيچه‌ها و رباط‌هاي نزديك چشم در 2 طرف بيني- يعني همان قسمتي كه پزشكان به آن مجراي اشك مي‌گويند- به مرور زمان ضعيف مي‌شوند.
با ضعيف شدن اين ماهيچه‌ها كه نقش نگهدارنده دارند، پوست به‌تدريج دچار افتادگي شده و در آن ناحيه نوعي ناهمواري و گودي ايجاد ميشود. وقتي نواحي مجاور اين قسمت پف مي‌كند، روي پوست زيرچشم سايه انداخته و باعث ميشود اين قسمت مثل يك دايره تيره رنگ به‌نظر برسد. دكتر مارمر مي‌گويد: «اين آزمايش را انجام دهيد. اگر پوست پلك پايين چشم‌تان را كشيديد و اين تيرگي از بين رفت، بدانيد كه اين حلقه تيره نيست بلكه فقط تيره به نظر مي‌رسد. در اين صورت، درمان پف زيرچشم به‌خصوص با تزريق ماده پركننده، موجب از بين رفتن اين سايه‌ها ميشود. اما اگر با كشيدن پوست زيرچشم، همچنان اين تيرگي وجود داشت، واقعا دور چشمان‌تان حلقه تيره داريد. اغلب، دليل ايجاد اين حلقه‌ها، نازك شدن پوست است كه به‌طور طبيعي با افزايش سن اتفاق مي‌افتد. در اين حالت شبكه رگ‌هاي خوني آبي و قرمز زير پوست چشم آشكار ميشود كه به صورت حلقه‌‌اي تيره رنگ ديده مي‌شوند.
متداول‌ترين راه حل، درمان با استفاده از انواع خاصي از ليزر يا IPL- پالس قوي نور- است. در اين نوع درمان از گرما براي از بين بردن رگ‌هاي اضافي استفاده ميشود كه به اين ترتيب رنگ تيره زيرپوست كمتر به چشم مي‌خورد. از طرف ديگر، چنانچه تيرگي زيرچشم‌تان ناشي از مشكلات رنگدانه‌اي باشد- كه در سياه پوستان و آسيايي‌ها بسيار شايع است- درمان‌هاي مورداستفاده براي روشن‌سازي پوست، موثر خواهد بود. درمان با داروهاي حاوي «هيدروكينون» (hydroquinone) يا «كوجيك اسيد» (kojicacid)، به يك دست كردن رنگ پوست كمك مي‌كند و به اين ترتيب قسمت‌هاي تيره رنگ كمتر ديده مي‌شوند.
و اما ويتامين K! زماني گفته مي‌شد كه پمادهاي ويتامين k، درمان موضعي حلقه‌هاي تيره است. متاسفانه در اين مورد تحقيقات انجام شده هنوز به نتيجه قطعي نرسيده است. در يكي از پژوهش‌هاي انجام شده در مورد اثر استفاده از ژل ويتامين k، 47 درصد از زنان مورد آزمايش، بهبود نسبي داشته‌اند. اما از آنجا كه اين ژل حاوي ويتامين C، E و رتينول هم هست، تشخيص دقيق اين‌كه كداميك از اين مواد، باعث ايجاد چنين نتايج مثبتي شده، دشوار است. پس تا زمان انجام تحقيقات بيشتر خيلي به اين ويتامين اميد نبنديد.
کیسه زیر چشم
در قسمت زيرچشم، به‌طور طبيعي مقداري چربي وجود دارد كه توسط رباط‌ها در جاي خود نگه داشته مي‌شوند. با افزايش سن، اين رباط‌ها ضعيف‌تر شده و توانايي نگه داشتن اين چربي‌ها را ندارند، بنابراين چربي‌ها به سمت بيرون مي‌آيند. به اين ترتيب كيسه‌هاي پفي زيرچشم تشكيل مي‌شوند. به مرور زمان و با بالارفتن سن، اين پف‌ها بزرگ‌تر مي‌شوند و چون خاصيت ارتجاعي پوست هم كم ميشود، پوست شل شده و برجستگي‌هايي به وجود مي‌آيد كه به آن «كيسه زيرچشم» مي‌گوييم.
یک راهکار موقت
با وجود اين‌كه معمولا درمان‌هاي پزشكي بهترين و موثرترين راه‌حل است اما مي‌توانيد با بهره‌گيري از هنر گريم و آرايش، كارهايي براي محو كردن موقت پف و تيرگي چشم انجام دهيد.
يكي از كارشناسان آرايشي راه‌هاي زير را پيشنهاد مي‌كند:
براي پوشاندن تيرگي ناشي از رگ‌هاي قرمز و آبي زيرپوست، بهتر است از كرم‌هاي پوشاننده به رنگ صورتي روشن يا هلويي استفاده كنيد. هرگز پوشاننده‌هاي سفيد يا بژ (concealer) به كار نبريد زيرا باعث ميشود اين تيرگي‌ها، به رنگ خاكستري درآيند.