مجله زندگی ایده آل - شیرین کرمی: اینجا استودیو برنامه «بهونه» است؛ فضای كاری سامان گلریز و همكارانش. آشپزخانهای كه قرار است به مرور سنتها و غذاهای كهن ایرانی بپردازد. این آشپزخانه یا به قول سامان گلریز، فضایی برای طبخ غذاهای گمشده ایرانی روزهای یكشنبه هر هفته از شبكه یك پخش میشود. تكتك وسایلی كه در این تصاویر میبینید جمعآوری و در كنار هم قرار گرفته تا نتیجه كار این استودیو یك فضای سنتی ایرانی شود كه هر هفته مهمان خانههای شماست؛ فضایی كه هم سنتی است و هم یادآور آشپزخانههای قدیمی شهرهای مختلف ایران.
20 سال است كه به صورت حرفهای در زمینه آشپزی فعالیت میكنم. حدود هفت سال هم هست كه آشپزخانه خانهام را به سبكی متفاوت طراحی كردهام؛ البته تفاوت خاصی با آشپزخانه خانههای دیگر ندارد؛ تنها فرق آن خلاقیتهای كوچكی است كه به خرج دادهام. من فقط از دانش خودم در زمینه آشپزی استفاده و فضای متفاوتی را خلق كردهام؛ مثلا تختهای طراحی كردهام كه از داخل كمد درمیآید و برای خرد كردن مواد غذایی بسیار به من كمك میكند.
كابینتهای مختلفی هم دارم. كمد ادویهها، كمد كشویی دیواری برای نگهداری سس و فضاهایی از این قبیل هنگام طبخ غذا كارآیی زیادی دارد. دستپخت همسرم هم عالی است. همیشه میگویم مگر یك آرایشگر خودش موهایش را كوتاه میكند؟! مسلما او هم كوتاهی موهایش را به دست فرد دیگری میسپارد. آشپزها هم آنقدر خسته هستند كه نمیتوانند در خانه هم آشپزی كنند.
درگذشته که یخچالی وجود نداشت برای اینکه آب خنک باقی بماند آن را داخل این کوزه ها نگه میداشتند.
حضور در خانههای سنتی ایران حس بسیار خوبی دارد و با استفاده از المانهای قدیمی آن میتوان اتفاقات جالبی را رقم زد. پنجرههای ارسی یكی از همین المانهاست. وجود شیشههایی با رنگهای مختلف در كنار هم و تابش نور خورشید به آن در عین زیبایی منجر به سردرگمی پشه و مگس میشده است. در گذشته به جای استفاده از اسپریهای سمی و شیمیایی، ایرانیها از دانش و زیبایی در كنار هم به شكلی كاربردی استفاده میكردهاند.
سیرها و فلفلهای خشك شده بهخصوص در خانههای قدیمی شمالیها و همدانیها كه از این دو ماده غذایی زیاد استفاده میكردند، بسیار عرف بوده است. اصلا به همین خاطر این دو ماده غذایی را خشك میكردند تا همیشه بتوانند از آن استفاده كنند.
سه فیتیله ای از وسایل اصلی خانه های قدیمی محسوب می شود به همین خاطر حضورش در این استودیو هم الزامی بود.میخواستیم رنگ فیروزهای دكور به چشم بیاید؛ چراكه این رنگ از گذشته جایگاه ویژهای در هنرهای مختلف ایرانی داشته است. همچنین استفاده از هنر ویترای و حضور طرح گلها یادآور بسیاری از المانهای قدیمی است.
مگر می شود یک فضای سنتی طراحی کرد اما حضور سماور را فراموش کرد؟!
نگهداری از دكور به مراتب كار دشواری است. اینطور نیست كه یك دكور ساخته شود و دیگر نیازی به نظافت، رسیدگی و. . . نداشته باشد. عوامل صحنه برنامه مدام به این فضا رسیدگی میكنند.
روند ساخت دكور سنتی برنامه «بهونه» 20 روز زمان برد. طراح این دكور آقای هومن اشكبوس است. با اجرای این برنامه میخواهیم كاری كنیم كه آشپزی سنتی ایرانی احیا شود و به مردم ثابت كنیم كه آشپزی ایران یكی از بهترین سبكهای غذای جهان است كه خیلی از كشورها از آن اقتباس كردهاند، این برنامه تا زمانی که مورد توجه مردم باشد روی آنتن خواهد بود...
90 درصد وسایل استفاده شده در این دكور مثل فانوس، هاون، سه فیتیلهای، سماور و. . . قدیمی و سنتی است تا فضا واقعی به نظر برسد؛ البته تعدادی ظروف سفالی جدید هم داخل دكور وجود دارد. چه خوب كه از تولیدكنندگان این سفالهای زیبای آبی رنگ كه یادآور حس خوب سفالهای قدیمی است، حمایت كنیم.
هدف از ساخت این برنامه مروری بر سنتها و دانش آشپزی ایرانی است. به همین منظور باید سنتهای گذشته را احیا میكردیم و احتیاج به دكوری مناسب داشتیم. این استودیو اقتباسی از آشپزخانه خانههای قدیمی شهرهای مختلف ایران است.
زمانی كه یخچالی وجود نداشت، مردم گوشت را به صورت قورمه درمیآوردند و داخل این ظروف سفالی قرار میدادند تا گوشت خراب نشود. این كوزههای مختلف برای نگهداری گوشت، سركه، ترشی و. . . استفاده میشده است.
میدانید علت قرار دادن این پارچهها با رنگهای مختلف روی این ظروف سفالی چیست؟ در گذشته كه خانوادههای مختلفی در یك خانه زندگی میكردند هر یك ظروف مختلفی برای نگهداری قورمه، ترشی، سركه و. . . داشتند. به همین خاطر روی درهای این ظرفهای سفالی پارچههای رنگی قرار میدادند تا بتوان این ظرفها را از هم تفكیك كرد. از دلایلی که طراحی این فضا خوب از آب در آمد حضور ظرف های سفالی قدیمی است.
دیوار این استودیو كاهگلی است و بعد روی آن را رنگ سفید زدهایم تا هم تداعیكننده یك دكور سنتی باشد و هم یادآور حس و حال خانههای قدیمی.
جزیره این آشپزخانه یادآور مطبخهای قدیمی است. اگر به شهرهایی مثل یزد و كاشان سفر كنید و سری به خانههای قدیمی بزنید، مطبخهایی میبینید كه گود هستند. در گذشته داخل این فضا آتش روشن میكردند و قابلمه غذا را داخل آن قرار میدادند تا آماده شود.